روش های نظافت مخازن آب

پس از نصب مخزن آب پلی اتیلن لازم است تا در فواصل زمانی مشخص نسبت به نظافت کامل مخزن اقدام شود؛ به مرور زمان و با ته نشین شدن املاح و رسوبات آب، فضای مناسبی برای رشد و تکثیر باکتری ها و میکروارگانیسم ها درون مخزن ایجاد می شود و استفاده از چنین آبی می تواند موجب به خطر افتادن سلامتی انسان شود. روشهای مختلفی برای نظافت تانکرهای آب پلاستیکی وجود دارد که در ادامه این مطلب به بررسی برخی از پرکاربردترین آنها خواهیم پرداخت؛

روش های نظافت، شستشوی و تمیز کردن مخزن آب

همان طور که گفته شده با گذشت زمان رسوبات مختلفی از قبیل اکسید آهن ، اکسید کلسیم و منیزیم و ذرات  بسیار ریز گل و لای و شن و ماسه در مخازن آب ته نشین شده و مانند رسوبات کتری به دیواره داخلی یا کف مخزن می چسبند. این رسوبات تبدیل به مکانی برای تجمع باکتری ها و دیگر موجودات ذره بینی می شود و  سلامت آب را تحت تاثیر قرار می دهد؛ برای پیش گیری از چنین حالتی می توان از روش های مختلفی برای تمیز کردن تانکر پلاستیکی آب استفاده کرد که بستگی به نوع و اندازه این مخازن، روش کار نیز متفاوت خواهد بود. در ادامه این مطلب به بررسی نحوه نظافت مخازن پلی اتیلن آب خواهیم پرداخت.

دلیل تغییر طعم آب در مخازنی که دارای رسوبات زیاد است

استفاده از مواد ضدعفونی کننده تنها زمانی می تواند به از بین رفتن باکتری ها منجر شود که لایه ای ضخیم از رسوبات در دیواره داخلی مخزن آب وجود نداشته باشد. زمانی که حجم زیادی از رسوبات مختلف کف مخازن آب جمع می شود، مواد آنتی باکتریالی مانند کلر نمی توانند به باکتری ها برسند و در نتیجه رشد و تکثیر آنها زیاد می شود؛ علاوه بر آن این رسوبات تبدیل به محیطی برای تغذیه باکتری ها شده و طعم و بوی آب نیز تغییر پیدا خواهد کرد.

وجود رسوبات زیاد کف مخزن محلی است برای بقای باکتری ها

یکی دیگر از دلایل ضرورت نظافت مخازن پلاستیکی آب، بقای باکتری ها در حجم زیاد رسوبات است. همان طور که گفته شد با افزایش ضخامت لایه های رسوبی درون مخزن آب، این رسوبات مانند محافظی در برابر نفوذ مواد ضدعفونی کننده عمل می کنند. در چنین شرایطی باکتری ها طول عمر بیشتری پیدا می کنند و در میان این رسوبات به زندگی خود ادامه می دهند و موادی مانند کلر یا گاز اوزون نیز نمی تواند به درون این رسوبات نفوذ پیدا کند. عدم تماس این مواد با باکتری ها موجب رشد و تکثیر بیشتر آنها می شود و در نتیجه آب موجود در مخازن نیز آلوده خواهد شد.

تنها استفاده از مواد پر کلرین برای نظافت مخزن کافی نمی باشد

نباید تصور کرد که استفاده از مواد ضدعفونی کننده مانند پر کلرین موجب نظافت کامل مخازن آب خواهد شد؛ چنانچه مواد آلی یا لاشه میکروارگانیسم ها یا حشرات ذره بینی در بین رسوبات ته مخزن باقی بماند، تجزیه بی هوازی این مواد موجب تغییراتی در طعم، بو و رنگ آب خواهد شد. در چنین شرایطی حتی استفاده از گاز کلر نیز نمی تواند موجب از بین رفتن تعفن و آلودگی ناشی از تجزیه این مواد در مخزن آب شود و نیاز است تا به طور کامل رسوبات و آلودگی های مخازن آب تمیز و پاکسازی شوند.

روش های نظافت مخازن آب

یکی از مهمترین عوامل در تعیین روش نظافت تانکر آب، امکان دسترسی یا عدم دسترسی به فضای درونی مخزن است. در ادامه به بررسی تمیز کردن مخازن آب در هر دو حالت گفته شده خواهیم پرداخت؛

اگر به داخل مخزن آب دسترسی نداشتید چه کاری باید انجام دهید؟

مخازن آب پلاستیکی در حجم ها و انواع مختلفی از قبیل مخزن آب ۳۰۰۰ افقی، مخزن آب 6000 عمودی و … تولید و برای ذخیره آب آشامیدنی به کار گرفته می شوند. چنانچه به دلیل کوچک بودن مخزن یا در دسترس نبودن دریچه ورودی آن، امکان دسترسی مستقیم به کف یا دیواره داخلی را نداشته باشیم، باید مطابق مراحل زیر کار نظافت مخزن را انجام دهیم:

• ابتدا مخزن آب را از مدار لوله کشی خارج کرده و آب درون آن را تخلیه می نماییم.
• تا جایی که می توانیم با استفاده از فشار آب یا جاروهایی با دسته بلند، رسوبات دیواره داخلی و کف مخزن را جدا کرده و برای خروج این رسوبات مخزن را آب کشی می کنیم
• در مرحله بعد با استفاده از ماده ای ضد عفونی کننده مانند وایتکس محلول در آب، مخزن را پر کرده درب مخزن را می بندیم ( به ازای هر 100 لیتر می توان از یک قاشق چای خوری وایتکس با کلر 5 درصد استفاده کرد)
• پس از 12 ساعت آب مخزن را کاملا خالی کرده و مخزن را با آب تمیز پر می کنیم.(  پس از این مرحله به هیچ عنوان نباید اثری از وایتکس در آب مخزن باقی بماند)

توجه داشته باشید که هر زمان به دلیل رسوبات زیاد تغییری در طعم آب مخزن ایجاد شد؛ می توان نسبت به نظافت آن به روش گفته شده اقدام کرد.

در صورت داشتن دسترسی به  داخل مخزن چه کاری نیاز هست که صورت پذیرد

تمیز کردن مخازن آب یا مخازن آب آتش نشانی که امکان دسترسی به درون مخزن وجود دارد، بهتر، ساده تر و کامل تر انجام می شود. برای نظافت چنین مخزن هایی به وایتکس، سیم ظرفشویی، اسکاچ، برس نظافت و آب فشار قوی نیاز خواهید داشت. می توانید برای تامین آب فشار قوی از کارواش های خانگی استفاده نمایید. نظافت مخازن آب با قابلیت دسترسی به فضای داخلی آنها، مطابق با مراحل زیر انجام می شود:

• ابتدا مخزن آب را کاملا خالی کرده و تا حد امکان رسوبات داخل آن را تخلیه نمایید.
• در مرحله بعد با ورود به داخل مخزن با استفاده از اسکاچ و سایر وسایل و ابزاری که برای تمیزکاری با خود به درون مخزن برده اید، رسوبات دیواره ها و کف مخزن را بسابید و جدا کنید.
• در ادامه با استفاده از فشار آب کارواش خانگی باقیمانده رسوبات را نیز تمیز نمایید.
• در مرحله بعد دیواره داخلی و کف مخزن را با استفاده از برس، به محلول وایتکس و آب که با نسبت یک قاشق چای خوری در 3.5 لیتر تهیه کرده اید، آغشته کنید و بلافاصله پس از انجام این کار از مخزن خارج شوید ( به هیچ عنوان در زمان استفاده از محلول وایتکس نباید درب مخزن بسته باشد)
• پس از گذشت دو ساعت، مخزن را با استفاده از کارواش کاملا بشویید و آب آن را کامل تخلیه و مجدد از آب تمیز پر نمایید.

چه بازی زمانی مناسبی برای نظافت تانکر آب مناسب است

فاصله زمانی بین دفعات نظافت مخازن آب بیشتر به کیفیت آب ورودی به مخزن بستگی دارد و هر چقدر هم که قیمت مخزن پلی اتیلن بالا بوده و کیفیت بالایی داشته باشد نیز تاثیر چندانی بر طولانی شدن این مدت زمان نخواهد داشت؛ در حالت معمول نظافت مخازن آب به صورت سالیانه توصیه می شود؛ البته در برخی موارد که آب ورودی به مخزن سختی بالایی دارد؛ با میزان رسوبات بیشتری مواجه هستیم و ممکن است که در سال چندین مرتبه به نظافت مخازن آب نیاز باشد.

ضد عفونی کردن مخزن برای مصارف بهداشتی

هر چند تمیز کردن رسوبات داخلی مخزن آب نقش مهمی در کاهش آلودگی آب نگهداری شده در آن دارد؛ اما گاهی اوقات نیاز است تا از ضدعفونی بودن و بهداشتی بودن آب کاملا مطمئن شویم؛ در چنین شرایطی می توان از محلول سفید کننده رقیق مطابق با جدول زیر برای گند زدایی و ضد عفونی کردن آب درون مخزن استفاده نمود:

حجم آب بر حسب لیتر	میزان استفاده از وایتکس با کلر 5 درصد
10	۵ قطره
45	۲۲ قطره یا ۱٫۸ میلی لیتر
205	۸ میلی لیتر یا یک و نیم قاشق چایخوری
450	۱۸ میلی لیتر یا سه و نیم قاشق چایخوری
1000	۴۰ میلی لیتر یا ۸ قاشق چایخوری
2200	۹۰ میلی لیتر یا ۶ قاشق غذاخوری
4550	۱۸۰ میلی لیتر یا ۱۲ قاشق غذاخوری

نتیجه گیری

از آنجایی که رسوبات در مخازن آب می‌توانند به رشد باکتری‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها منجر شوند و طعم و بوی آب را تحت تاثیر قرار دهند، نظافت منظم این مخازن ضروری است. استفاده از مواد ضدعفونی کننده مانند کلر ممکن است تنها در صورتی موثر باشد که رسوبات به حدی ضخیم نباشند که از تماس با آنها جلوگیری شود.

در صورت عدم دسترسی به داخل مخزن، می‌توانید با خارج کردن آب و استفاده از فشار آب یا جاروهای با دسته بلند، رسوبات را از دیواره داخلی و کف مخزن جدا کنید. سپس با استفاده از ماده ضدعفونی‌کننده مثل وایتکس، مخزن را پر کرده و پس از ۱۲ ساعت آن را خالی کرده و دوباره پر کنید.

در صورت داشتن دسترسی به داخل مخزن، می‌توانید با استفاده از ابزارهایی مانند اسکاچ و برس، رسوبات را جدا کرده و سپس با استفاده از فشار آب، آنها را تمیز کنید. سپس مخزن را با محلول وایتکس و آب شستشو داده و پس از گذشت دو ساعت، مخزن را دوباره شستشو دهید و آب آن را خالی کرده و مجدداً پر کنید.

اگرچه فرکانس نظافت مخازن آب بستگی به کیفیت آب ورودی و میزان رسوبات دارد، اما به طور کلی توصیه می‌شود که نظافت مخازن آب را سالی یکبار انجام دهید، با توجه به اینکه آب ورودی سختی بالایی دارد، ممکن است نیاز به نظافت مکرر داشته باشید.

مخزن پلاس

سوالات متداول

• چه موادی باعث تغییر طعم آب در مخازن ذخیره‌سازی می‌شوند؟
  رسوبات مختلف مانند اکسید آهن، اکسید کلسیم، و ذرات ریز گل و شن، منجر به تغییر طعم آب در مخازن ذخیره‌سازی می‌شوند.
• چرا استفاده از مواد ضدعفونی تنها نمی‌تواند به از بین رفتن باکتری‌ها در مخازن آب منجر شود؟
  زمانی که رسوبات بسیاری در مخازن آب جمع می‌شود، مواد ضدعفونی نمی‌توانند به باکتری‌ها برسند و رشد و تکثیر آنها را ممکن می‌سازند.
• چه زمانی نیاز به نظافت مخازن آب وجود دارد؟
  زمانی که رسوبات زیادی در کف و دیواره‌های داخلی مخازن آب جمع می‌شود و تغییراتی در طعم و بوی آب را ایجاد می‌کند، نیاز به نظافت مخازن آب وجود دارد.