انتخاب مخزن مناسب یک موضوع مهم برای ذخیره‌سازی و مدیریت بهینه آب است. مخازن پلاستیکی از پرطرفدارترین محصولات برای ذخیره آب محسوب می‌شوند. این نوع مخازن به دلیل ویژگی‌های خاص خود، انتخابی پرکاربرد برای مصارف خانگی، صنعتی و کشاورزی به شمار می‌روند. اگر قصد خرید مخزن آب را دارید، لازم است به ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر عوامل محیطی و طول عمر مخزن توجه کنید.
همچنین این نوع مخازن با طراحی سبک و انعطاف‌پذیر خود، توانسته‌اند جایگزین مناسبی برای مخازن فلزی و سنتی شوند و در بسیاری از موارد، مشکلات رایج ذخیره‌سازی را کاهش دهند. بدین ترتیب شناخت مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی به شما کمک خواهد کرد که بتوانید بهترین انتخاب را متناسب با نیاز خود داشته باشید.
مخزن آب پلاستیکی چیست؟
پیش از بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی باید با این مخزن به طور کامل آشنا شویم. مخازن آب پلاستیکی همانطور که از نامشان پیداست، ظروفی بزرگ و مقاوم هستند که برای ذخیره‌سازی و انتقال آب و سایر مایعات طراحی شده‌اند. این مخازن معمولا از پلی اتیلن ساخته می‌شوند که یکی از متداول‌ترین و پرکاربردترین مواد پلاستیکی در صنایع مختلف است. پلی اتیلن به دلیل سبکی، مقاومت در برابر رطوبت، مقاومت در برابر خوردگی و مواد شیمیایی و قابلیت انعطاف‌پذیری بالا انتخابی مناسب برای ساخت مخازن پلاستیکی محسوب می‌شود.
مزایای استفاده از مخزن آب پلاستیکی
در سال‌های اخیر استفاده از مخازن پلی اتیلن یا همان مخزن آب پلاستیکی به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرده است. دلیل اصلی این موضوع، ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد این نوع مخازن است؛ طراحی خاص، دوام بالا و سازگاری با محیط‌های مختلف باعث شده تا این مخازن در مصارف گوناگونی مانند مصارف خانگی تا صنعتی و کشاورزی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کنند. با بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی، متوجه دلیل استفاده گسترده از آن خواهید شد. در ادامه به بررسی مزایای این نوع مخزن خواهیم پرداخت:
1. وزن پایین
یکی از مهم‌ترین مزایای مخزن آب پلاستیکی، وزن پایین آن است. برخلاف مخازن فلزی که وزن زیادی دارند و حمل و نقل آن‌ها دشوار است، این مخازن به راحتی جابه‌جا می‌شوند. این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد که در هر زمان و مکانی بتوانند مخزن خود را منتقل کرده و بدون نیاز به تجهیزات خاص، آن را نصب کنند. سبکی این مخازن در محیط‌های صنعتی که نیاز به انتقال سریع مخازن دارند، بسیار کاربردی است. همچنین وزن پایین این مخازن باعث کاهش هزینه‌های حمل و نقل نیز می‌شود.
وزن پایین مخزن پلاستیکی باعث می‌شود که حمل و جابه‌جایی آن بسیار ساده باشد.
2. تنوع بسیار بالا در ابعاد، حجم و شکل ظاهری
یکی از مزایای مهم مخزن آب پلاستیکی، تنوع بالای آن در ابعاد، حجم و شکل ظاهری است. این تنوع به کاربران اجازه می‌دهد که مخزنی متناسب با نیاز خود انتخاب کنند. اگر به یک مخزن برای ذخیره‌سازی آب در خانه نیاز دارید، محصولات کوچک مناسب هستند؛ اما برای مصارف کشاورزی یا صنعتی، ابعاد مخزن آب و همچنین حجم و ظرفیت آن باید زیاد باشند. علاوه بر حجم، شکل ظاهری این مخازن نیز تنوع زیادی دارد و می‌توانند به صورت افقی، عمودی یا حتی مکعبی تولید شوند. این قابلیت باعث می‌شود که نصب آن‌ها در هر محیطی (حتی فضاهای کوچک یا محدود) امکان‌پذیر باشد.
3. مقاومت در برابر رطوبت
در بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی باید به مقاومت بالای این مخازن در برابر رطوبت هم اشاره کرد. استفاده از چنین مخازنی، به خصوص در مناطقی که در معرض رطوبت مداوم قرار دارند، گزینه‌ای عالی است. بر خلاف مخازن فلزی که به مرور زمان دچار زنگ‌زدگی می‌شوند، مخازن پلاستیکی حتی در شرایط مرطوب و با تماس مداوم با آب، کیفیت خود را حفظ می‌کنند. این موضوع دوام مخزن را افزایش می‌دهد و از آلودگی آب داخل مخزن نیز جلوگیری می‌کند.
4. مقاومت در برابر مواد شیمیایی
مخزن آب پلاستیکی به دلیل استفاده از مواد اولیه مقاوم نظیر پلی اتیلن، در برابر مواد شیمیایی مختلف نیز مقاوم است. این ویژگی در صنایع شیمیایی و کشاورزی که ممکن است مخزن در تماس با محلول‌های شیمیایی قرار بگیرد، بسیار مهم خواهد بود. مخازن فلزی ممکن است در اثر تماس با مواد اسیدی یا قلیایی خورده شوند؛ اما مخازن پلاستیکی هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند و طول عمر آن‌ها حفظ می‌شود. به همین دلیل استفاده از بشکه آب پلاستیکی یا مخازن پلی اتیلن برای ذخیره‌سازی مواد شیمیایی نیز رواج دارد.
5. امکان استفاده از مخازن Food Grade در صنایع غذایی
یکی از نکات مهم در بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی، قابلیت استفاده از مخازن Food Grade در صنایع غذایی است. مخازنی که از مواد اولیه باکیفیت تولید شده‌اند، برای ذخیره‌سازی آب شرب، نوشیدنی‌ها و حتی مواد غذایی مایع مناسب هستند. این نوع مخازن به دلیل عدم وجود مواد سمی در ترکیبشان، هیچ‌گونه آلودگی به محتویات داخل مخزن اضافه نمی‌کنند. بدین ترتیب استفاده از مخزن آب ضد جلبک یا مخازن بهداشتی یک انتخاب مطمئن برای صنایع غذایی یا حتی رستوران‌ها به شمار می‌رود.
مخازن فود گرید به دلیل بهداشتی بودن، قابلیت استفاده در صنایع غذایی را دارند.
6. قابلیت تعمیر ساده
تعمیر و نگهداری مخزن آب پلاستیکی بسیار ساده است. اگر مخزن دچار شکستگی یا آسیب جزئی شود، می‌توان به راحتی آن را با استفاده از مواد پلاستیکی ترمیم کرد. این موضوع هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش می‌دهد و استفاده طولانی‌مدت از مخزن را تضمین می‌کند. همچنین این ویژگی به کاربر این اطمینان را می‌دهد که در صورت بروز مشکل، نیازی به تعویض کامل مخزن نخواهد بود.
7. امکان نصب ساده
یکی دیگر از مزایای مهم مخزن آب پلاستیکی، امکان نصب آسان آن است. این نوع مخازن به راحتی روی هر سطحی قابل نصب هستند. همچنین به دلیل وزن پایین، نصب این مخازن حتی توسط یک نفر نیز امکان‌پذیر است.
8. دوام بسیار بالا
مخازن پلی اتیلن به دلیل مقاومت بالا در برابر شرایط محیطی مختلف، از دوام بسیار بالایی برخوردارند. این مخازن حتی در برابر ضربه‌های مکانیکی نیز مقاوم بوده و می‌توانند سال‌ها بدون هیچ‌گونه مشکلی مورد استفاده قرار گیرند.
9. حفظ کیفیت و سلامت آب
یکی از نکات مهم در بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی، حفظ کیفیت آب ذخیره‌شده توسط این نوع مخزن است. طراحی این مخازن به شکلی است که مانع از ورود نور خورشید و ایجاد جلبک در داخل مخزن می‌شود. استفاده از مخزن آب ضد جلبک نیز برای مصارف شرب، بسیار مهم است؛ زیرا به حفظ بهداشت و سلامت آب کمک می‌کند.
10. هزینه پایین نسبت به مخازن دیگر
در نهایت هزینه مناسب یکی از دلایل اصلی محبوبیت مخازن پلی اتیلن است. با بررسی قیمت تانکر آب پلاستیکی در بازار، می‌توان دریافت که این مخازن در مقایسه با سایر محصولات اقتصادی‌تر هستند. علاوه بر قیمت خرید پایین، هزینه‌های نگهداری و تعمیر این مخازن نیز کمتر است که این موضوع آن‌ها را به انتخابی بهینه تبدیل کرده است.
معایب استفاده از مخزن آب پلاستیکی
در بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی، نمی‌توان از معایب آن چشم‌پوشی کرد. با شناخت این معایب می‌توان پیش از خرید، راهکارهایی برای جلوگیری از بروز مشکل و یا رفع آن‌ها پیدا کرد. به طور کلی معایب استفاده از این نوع مخزن در 3 مورد زیر خلاصه می‌شود:
1. حساسیت در برابر دمای بسیار بالا
یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های مخازن پلی اتیلن، حساسیت آن‌ها به دماهای بسیار بالاست. مواد پلاستیکی مانند پلی اتیلن، در دماهای بالا ساختار مولکولی خود را از دست داده و ممکن است دچار تغییر شکل شوند. دقت داشته باشید که این موضوع در مناطقی با تابش مستقیم خورشید مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما در فضاهایی که دما بسیار زیاد باشد، می‌تواند به یک مشکل اساسی تبدیل شود. بدین ترتیب اگر قصد دارید از مخزن آب پلاستیکی در فضایی خاص با دمای زیاد استفاده کنید، باید به این نکته توجه داشته باشید که این مخازن ممکن است عمر مفید کوتاه‌تری نسبت به شرایط عادی داشته باشند.
مخازن پلاستیکی در برابر دمای بسیار بالا حساس هستند و ممکن است دچار تغییر شکل شوند.
راه‌حل مناسب برای کاهش تاثیر دما، استفاده از پوشش‌های محافظتی است که می‌تواند به کاهش این آسیب کمک کند. همچنین برای اطمینان از حفظ کیفیت مخازنی که در محیط بیرون و در معرض تابش مستقیم و طولانی‌مدت خورشید قرار دارند، می‌توانید از مخازن چندلایه و استفاده کنید که از ورود حرارت به داخل مخزن جلوگیری می‌کنند و یا محل نصبی مناسب برای آن‌ها تهیه کنید.
2. حساسیت در برابر اشعه UV
یکی دیگر از نکات مهم در بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی، حساسیت آن‌ها به اشعه ماورای بنفش (UV) است. تابش مداوم اشعه UV می‌تواند باعث تخریب سطح بیرونی مخزن و کاهش دوام آن شود. این مسئله در مناطقی که تابش نور خورشید شدید است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. مخازن پلاستیکی که در فضای باز و بدون پوشش محافظ نصب می‌شوند، به مرور زمان دچار رنگ‌پریدگی، ترک و حتی شکستگی می‌شوند.
برای رفع این مشکل تولیدکنندگان معتبر برای ساخت این مخازن از موادی با مقاومت بالا در برابر اشعه UV استفاده می‌کنند. به طور مثال مخزن آب خزر منبع یکی از این محصولات باکیفیت است که می‌تواند مشکلات ناشی از اشعه فرابنفش را به حداقل برساند. کاربران نیز می‌توانند با نصب مخزن در محیط‌های سرپوشیده یا استفاده از پوشش‌های محافظتی، عمر مفید مخزن را افزایش دهند.
3. احتمال شکستگی
در بررسی مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی، برخی موارد وجود دارند که می‌توانند هم به عنوان مزیت حساب شوند و هم به عنوان یک عیب! همانطور که قبلا بررسی کردیم مخزن آب پلاستیکی نسبت به مخازن فلزی یا بتنی وزن کمتری دارد و حمل‌ونقل آن آسان‌تر است؛ اما این ویژگی گاهی می‌تواند به یک نقطه ضعف تبدیل شود. پلاستیک در برابر ضربات شدید یا فشارهای بیش‌ازحد حساس است و احتمال شکستگی یا ترک در آن وجود دارد.
برای جلوگیری از بروز این مشکل توصیه می‌شود که هنگام جابه‌جایی مخزن، دقت بالایی به خرج داده و از ابزارهای مناسب برای حمل استفاده کنید. همچنین انتخاب مخازن با ضخامت مناسب و تولیدشده از مواد اولیه باکیفیت می‌تواند مقاومت بیشتری در برابر شکستگی ایجاد کند. در صورت بروز شکستگی نیز امکان تعمیر این مخازن وجود دارد؛ اما بهتر است اقدامات پیشگیرانه را به دقت انجام دهید تا آسیب جدی به مخزن وارد نشود.
یکی از معایب مخازن پلاستیکی، احتمال شکستگی آن‌ها در برابر ضربات و فشار است.
جمع بندی
مزایا و معایب مخزن آب پلاستیکی نشان می‌دهند که این نوع مخازن گزینه‌ای عالی برای ذخیره‌سازی آب در شرایط و محیط‌های مختلف هستند. از مهم‌ترین مزایای این مخزن می‌توان به وزن پایین، تنوع بالا در ابعاد مخزن آب، مقاومت در برابر رطوبت و مواد شیمیایی، هزینه مناسب و نصب آسان اشاره کرد. در مقابل معایب آن شامل حساسیت به دماهای بسیار بالا، آسیب‌پذیری در برابر اشعه UV و احتمال شکستگی در شرایط خاص است. با شناخت این ویژگی‌ها می‌توانید بهترین مخزن را متناسب با نیاز خود تهیه نمایید.
سوالات متداول
آیا مخازن پلاستیکی برای ذخیره‌سازی آب شرب مناسب هستند؟
بله. مخازن پلاستیکی تولیدشده با مواد Food Grade و آنتی‌باکتریال، مانند مخزن آب ضد جلبک، گزینه‌ای مناسب برای ذخیره آب شرب هستند.
چگونه می‌توان از تاثیر اشعه UV بر مخزن پلاستیکی جلوگیری کرد؟
استفاده از مخازن با پوشش ضد UV و نصب آن‌ها در محیط‌های سرپوشیده یا استفاده از پوشش‌های محافظتی می‌تواند این مشکل را به حداقل برساند.
آیا مخازن پلاستیکی تعمیر می‌شوند؟
بله. در صورت بروز ترک یا شکستگی در مخزن آب پلاستیکی، امکان تعمیر آن با استفاده از مواد پلاستیکی وجود دارد.
چرا مخازن پلاستیکی در برابر دمای بسیار بالا آسیب‌پذیر هستند؟
مواد پلاستیکی در دماهای بالا ساختار خود را از دست می‌دهند و ممکن است دچار تغییر شکل شوند. برای جلوگیری از این مشکل می‌توان از مخازن چندلایه و مقاوم استفاده کرد.
قیمت مخازن آب پلاستیکی چه‌قدر است؟
قیمت این مخازن وابسته به ابعاد، کیفیت، تعداد لایه و حتی طراحی ظاهری آن‌ها دارد؛ اما نسبت به سایر مخازن، قیمت مناسب‌تری دارد.
