امروزه، مخازن و منبع آب پلی اتیلن کاربرد گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف پیدا کرده‌اند. یکی از پر‌کاربرد‌ترین انواع مخازن، مخزن سپتیک تانک است. طراحی و تولید منحصر‌به‌فرد این مخزن موجب شده تا مورد‌توجه بسیاری از صنایع قرار بگیرد. از سوی‌دیگر، فاضلاب‌ها از مهم‌ترین بخش‌های هر منطقه محسوب می‌شوند؛ به‌طوری که، کنترل و مدیریت کردن آن‌ها باید به‌صورت اصولی و دقیق انجام شود. در این هنگام، منبع سپتیک تانک نقش پر‌رنگی را در مدیریت فاضلاب‌ها ایفا می‌کند.
مخزن سپتیک تانک چیست؟
سپتیک تانک، به محیط و فضایی خاص گفته می‌شود. در این محیط، باکتری‌های بی‌هوازی وجود دارند که وظیفه اصلی آن‌ها تجزیه مواد آلی است. از این مواد آلی می‌توان به فضولات و لجن‌ها اشاره کرد. در طی سال‌های طولانی و ساکنشدن انسان‌ها در مناطق مختلف، ایجاد زباله و فضولات به‌صورت روز‌افزون در حال افزایش است.
مخزن سپتیک تانک، یکی از انواع مخازن پلی اتیلن است. این محصول به‌منظور مدیریت فضای فاضلاب‌ها طراحی و تولید شده است. ویژگی‌ها و مزایا منحصر‌به‌فرد آن موجب شده تا بهترین گزینه برای تصفیه فاضلاب‌ها به‌شمار رود. این مخازن به‌گونه‌ای هستند که فاضلاب مکان‌های مختلف به آن متصل هستند. ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری، آشپزخانه‌ها و رستوران‌ها از جمله این مکان‌ها هستند.
بهره‌مندی از این مخازن موجب می‌شود تا نیازی به رسوب‌زدایی و تراش چاه فاضلاب نباشد. هنگامی که، فاضلاب محیط‌های مختلف به درون منبع سپتیک تانک ریخته می‌شود، فرآیند‌هایی برای تصفیه اولیه انجام می‌شود. برای این کار، فرآیند‌های شناورسازی و ته‌نشینی انجام می‌شود. باکتری‌های بی‌هوازی در تمام این فرآیند‌ها نقش دارند.
این باکتری‌ها باعث می‌شوند تا فاضلاب بدون هیچ مشکلی وارد چاه شود. سپس باکتری‌های موجود در خاک، فاضلاب را به گاز‌کربنیک و آب تبدیل می‌کنند. در این صورت، هیچ ماده جامدی وارد چاه نمی‌شود.
منبع سپتیک تانک در انواع متفاوت
انواع منبع سپتیک تانک
تا‌کنون، انواع مختلفی از تانکر آب پلاستیکی، مخزن آتش نشانی و همچنین مخزن سپتیک تانک طراحی و تولید شده‌اند. استفاده از انواع این محصولات به عوامل مختلفی بستگی دارد. هر کدام از انواع این تجهیزات از ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی برخوردار هستند؛ از‌این‌رو، باید از آن‌ها در زمینه‌های مختلف استفاده شود.
- سپتیک تانک بتنی: یکی از مقاوم‌ترین انواع منبع سپتیک تانک، سپتیک تانک بتنی است. این محصول با‌توجه به مقاومت بالایی که دارد، در سال‌های اخیر مورد‌توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. بدنه این مخازن از بتن تولید شده که در برابر عوامل محیطی مقاوم است. نکته قابل‌توجه درباره این نوع مخازن این است که با اولین ترک، مقاومت خود را از دست می‌دهند. در این صورت، فاضلاب را به محیط اطراف منتقل می‌کنند؛ بنابراین، باید در هنگام استفاده از آن‌ها بسیار محتاط باشید و از مخازن مراقبت کنید.
- مخزن سپتیک تانک فولادی: از دیگر انواع مخازن سپتیک تانک، می‌توان به نوع فولادی آن‌ها اشاره کرد. بدنه این محصولات از فولاد تولید شده که عمر آن‌ها چیزی در حدود ۲۵ سال است. از این نوع مخازن در محیط‌های گوناگون بهره گرفته می‌شود، اما امکان خوردگی آن‌ها در طولانی مدت وجود دارد.
- سپتیک تانک پلاستیکی: منبع سپتیک تانک پلاستیکی از منابعی است که امروزه بسیار رواج یافته است. این محصولات از مقاومت و کیفیت بالایی برخوردار هستند. همچنین، قیمت مقرون‌به‌صرفه آن‌ها موجب جلب توجه شده است. این مخازن استحکام زیادی در مواجه با عوامل محیطی، شیمایی و سایر عناصر از خود نشان می‌دهند. این امر موجب شده تا آن‌ها به بهترین گزینه برای فاضلاب‌ها تبدیل شوند.
- سپتیک تانک فایبر‌گلاس: سپتیک‌هایی که از جنس فایبر‌گلاس تولید می‌شوند، ساختار منسجم‌تر و مقاوم‌تری نسبت به سپتیک‌های فولادی و بتنی دارند. مقاومت این محصولات به‌گونه‌ای است که هیچ عاملی نمی‌تواند در آن‌ها نفوذ کند؛ از‌این‌رو، به‌عنوان یکی از بهترین و مناسب‌ترین مخزن سپتیک تانک در جهان، شناخته می‌شوند.
کاربردهای مخازن سپتیک تانک
کاربرد مخزن سپتیک تانک
همانطور که، مخزن آب 5000 افقی، مخزن آب ۶۰۰۰ عمودی و وان پلی اتیلن 1000 لیتری در سیستم آب و فاضلاب کاربرد دارند، سپتیک تانک هم در این سیستم نقش دارد. مخزن سپتیک تانک، روند ذخیره و انتقال فاضلاب و مواد زائد را بسیار آسان‌تر می‌کند. استفاده از این تجهیزات به‌قدری کاربردی هستند که، بسیاری از افراد ساکن در مناطق شهری نیز بهد-نبال استفاده از آن‌ها هستند. به‌طور کلی، فعالیت‌هایی مانند پیش تصفیه فاضلاب، چربی‌گیری و حذف ذرات بزرگ توسط منبع سپتیک تانک انجام می‌شود.
سپتیک تانک‌ها، وظیفه انجام فرآیند‌های تصفیه مقدماتی فاضلاب را بر عهده دارند. این روند موجب کمک به حفظ سلامت محیط‌زیست می‌شود. در فرآیند‌های چربی‌گیری، ذرات روغن و سایر عناصر و ذرات ته‌نشین می‌شوند. پس از ته‌نشین شدن این مواد، آن‌ها را حذف می‌کنند. فرایند چربی‌گیری، با هدف سرعت بخشیدن به فرایند تخلیه سیالات و جلوگیری از مسدود شدن لوله‌ها انجام می‌شود.
همچنین، مخزن سپتیک تانک نقش پر‌رنگی را در حذف ذرات ایفا می‌کند. در‌صورتی که، ذرات بزرگ در مسیر فاضلاب‌ها وجود داشته باشند، امکان مسدودشدن فاضلاب‌ها وجود دارد. در این هنگام، سرعت انتقال نیز در مسیر‌های فاضلاب کاهش می‌یابد؛ بنابراین، در‌حالت‌کلی، کاربرد منبع سپتیک تانک مربوط به روند فاضلاب‌ها است.
وظیفه اصلی سپتیک تانک‌ها
سپتیک تانک‌ها محفظه‌های بزرگی هستند که در قسمت قبل از ورودی چاه به فاضلاب نصب می‌شوند. این کار از ورود مستقیم فاضلاب‌ها به چاه فاضلاب اصلی جلوگیری می‌کند. وظیفه اساسی و اصلی این تجهیزات، کنترل درصد خلوص فاضلاب خانگی است؛ به‌طوری که، درصد خلوص آن باید به سطح فاضلاب شهری برسد.
عملکرد سپتیک تانک زمانی اهمیت پیدا می‌کند که از چاه جذبی استفاده شود؛ چرا‌که، مانع از ورود مواد زائد به آب‌های زیر‌زمینی و بستهشدن چشمه‌های خاک می‌شود.
اجزای مخازن سپتیک تانک
اجزای انواع مخزن سپتیک تانک
به‌طور کلی، مخزن سپتیک تانک از یک محفظه با قابلیت نفوذ‌نا‌پذیری ایجاد شده است. این امر از نشتی فاضلاب جلوگیری می‌کند. حال همین محفظه هم شامل اجزای دیگری است که هر کدام از آن‌ها وظایف مختلفی دارند.
ورودی و اولین حوضچه
به‌طور معمول، سپتیک تانک با کمک یک لوله به فاضلاب ساختمان متصل می‌شود. اتصال ایجاد شده به‌عنوان ورودی اول شناخته می‌شود. این ورودی به اولین منبع سپتیک تانک که ۷۰ درصد از کل حجم را تشکیل می‌دهد، ریخته می‌شود.
در این بخش، مواد زائد و فضولات پس از مدتی شناوربودن، ته‌نشین می‌شوند. پس از ته‌نشینشدن نیز توسط باکتری‌های بی‌هوازی تجزیه می‌شوند؛ بنابراین، حجم آن‌ها تا حد زیادی کاهش می‌یابد؛ آب، چربی‌ها و سایر ذرات هم توسط یک لوله به دومین مخزن سپتیک تانک منتقل می‌شوند.
در این قسمت، در اثر واکنش‌های ایجاد شده گاز‌های مختلفی تولید می‌شود. بیشتر این گاز‌ها متان هستند و از طریق لوله‌ای بلند که ونت نام دارد، از محفظه سپتینک تانک خارج می‌شوند.
دومین مخزن و تخلیه
پس از اینکه مواد به مخزن دوم منتقل شدند، مقداری شفاف‌تر می‌شوند. دلیل این امر، ته‌نشینشدن ذرات ریز باقی‌مانده است. بعد از اینکه این ذرات ته‌نشین شدند، آب به‌سمت چاه فاضلاب منتقل می‌شود.
محفظه بازدید و تخلیه
بدون‌شک، مخزن سپتیک تانک باید به‌صورت دوره‌ای و منظم بررسی شود. تاریخ این بازدید دوره‌ای به حجم و ظرفیت مخزن شما بستگی دارد. از آن‌جایی که، منبع سپتیک تانک به بازدید نیاز دارد، درب‌هایی برای مخازن اول و دوم در نظر گرفته شده است. این درب‌ها زمینه بازدید از بدنه مخازن را ایجاد می‌کنند. همچنین، امکان تخلیه لجن‌های مخزن اول از طریق این درب‌ها وجود دارد.
روش نصب و راه اندازی مخزن سپتیک تانک
به‌طور کلی، ۲ روش برای نصب مخزن سپتیک تانک وجود دارد. این روش‌ها شامل روش‌های هوایی و دفنی است. از آن‌جایی که، فاضلاب‌ها اغلب در زیر‌زمین قرار دارند، روش دفنی رایج‌تر است. مهم‌ترین فاکتور در نصب مخازن از طریق روش دفنی، تحمل منبع سپتیک تانک است. باید توجه داشته باشید که این تجهیزات توانایی تحمل بار‌های وارده را داشته باشند.
- اولین گام، حفر زمین است. چاله حفاریشده باید یک متر بیشتر از طول تانک و نیم متر بیشتر از عرض آن باشد. عمق آن نیز باید به اندازه ارتفاع تانک و عمق لوله ورودی باشد.
- اگر خاک منطقه از مقاومت بالایی برخوردار است، باید آن را با یک لایه بتن مگر بپوشانید. دقت داشته باشید که بتن به‌صورت تراز و یکسان اجرا شود.
- منبع سپتیک تانک را با کمک تجهیزات لازم، در زمین حفاریشده قرار دهید.
- در این مرحله باید لوله‌های ورودی و خروجی و لوله‌های خروجی بیو‌گاز را نصب کنید.
- حال باید خاکی مازاد از حفاری را الک کنید؛ به‌طوری که، هیچ سنگی بزرگ‌تر از یک اینچ وجود نداشته باشد.
- خاک الکشده را با دقت در فضای میان تانک و دیواره بریزید. خاک نباید به‌صورت مستقیم بر روی تانک ریخته شود.
ویژگی انواع مخزن سپتیک تانک
ویژگی های مخزن سپتیک تانک
انواع مخزن سپتیک تانک با ویژگی‌های مختلفی طراحی و تولید می‌شوند. نکته مهم این است که برخی از ویژگی‌ها در میان همه آن‌ها یکسان است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های منبع سپتیک تانک، مقاومت بالای آن‌ها است. این محصولات در برابر عوامل محیطی و شرایط مختلف آب‌و‌هوایی مقاوم هستند.
بنابراین، اگر قصد خرید یکی از این مخازن را دارید، باید به این نکته توجه کنید. یکی‌دیگر از ویژگی‌هایی که مخازن سپتیک تانک باید دارا باشند، ظرفیت مناسب و استاندارد آن‌ها است. شما باید با‌توجه به نیاز خود، یکی از ابعاد استاندارد این مخازن را انتخاب کنید.
مزایا و معایب منبع سپتیک تانک
یک مخزن سپتیک تانک همانند سایر تجهیزات، دارای مزیت‌ها و معایب است. در‌حالت‌کلی اما، مزیت‌های انواع منبع سپتیک تانک از معایب آن‌ها بیشتر است.
مزایا
- ایزولاسیون کامل بدون ایجاد بو
- عدم نشت فاضلاب و ایجاد آلودگی در محیط
- امکان بهره‌برداری آسان
- مقاومت بالا در برابر اشعه فرابنفش
- کاهش مواد شیمایی مصرفی و مصرف انرژی
- وزن سبک و جا‌به‌جایی آسان
- قابلیت مدفون شدن و اشغال کمترین فضا
- مقرون‌به‌صرفه
- سرعت بالا در ساخت، نصب و بهره‌برداری
- قابلیت جا‌به‌جایی پس از چند سال و نصب دوباره آن
- امکان ساخت در رنگ‌ها و ابعاد دلخواه
- امکان انتقال ثقلی فاضلاب و پیشگیری از اشغال فضا‌های مفید
معایب
- مخزن سپتیک تانک باید به‌صورت دوره‌ای بررسی شود
- امکان ایجاد مشکل در صورت ته‌نشینشدن لجن
- باید در بخش سر‌ریز آن کنترل شود.
