ساده ترین روش های محافظت از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن در اقلیم های آفتابی ایران
همان طور که گفته شد یخ زدن منابع آب در سرمای زیر صفر زمستان، چالشی است که در مناطق سردسیر می تواند موجب آسیب به مخازن آب و تجهیزات وابسته به آنها شود. یکی از ساده ترین روش ها برای جلوگیری از این پدیده، تخلیه کامل مخزن آب و لوله های اطراف آن است؛ البته این روش تنها در صورتی قابل استفاده است که در فصول سرد نیازی به استفاده مستمر از آب مخزن نداشته باشیم. از دیگر روش های ساده جلوگیری از یخ زدن آب، در جریان بودن و جلوگیری از راکد ماندن آب است؛ همچنین در اقلیم های آفتابی می توان با پیچیدن دو لایه روکش نایلون به دور مخزن و ذخیره گرمای آفتاب در طول روز، تا حد زیادی از انجماد آب درون مخزن جلوگیری نمود. در ادامه به بررسی برخی دیگر از متداول ترین روش هایی که برای جلوگیری از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن به کار گرفته می شود، خواهیم پرداخت؛
عایق کردن مخزن آب با پلاستیک یا نایلون برای جلوگیری از یخ زدن آب داخل مخزن
همان گونه که گفته شد؛ یکی از راه های ساده ای که مانع از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلنن می شود، استفاده از دو لایه نایلون یا پلاستیک است. در این روش با استفاده از یک لایه روکش نایلون مشکی به همراه یک لایه بی رنگ و ضخیم از همان جنس، دور تا دور مخزن آب عایق بندی می شود. در طول روز لایه تیره انرژی نور آفتاب را جذب می کند و موجب گرم تر شدن آب منبع می شود و لایه بی رنگ نایلونی نیز به نوعی از خروج انرژی گرمایی ذخیره شده در آب جلوگیری می نماید؛ این عملکرد ساده لایه های پلاستیکی باعث می شود که دمای درون مخزن در حدود 5 درجه سانتی گراد نسبت به قبل بیشتر شود و از مخزن آب در مقابل یخ زدگی در سرمای شب محافظت شود. البته همان طور که پیداست این روش تنها در شرایطی بازدهی بالایی خواهد داشت که در طول روز نور خورشید در تماس با سطح بیرونی منبع و روکش های نایلونی باشد.
استفاده از مخازن دو لایه مشکی برای جلوگیری از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن
انواع خاصی از مخازن آب پلی اتیلنی وجود دارند که با رنگ بیرونی سیاه یا سبز تیره تولید می شوند. این مخازن دو لایه به صورتی طراحی شده اند که در طول روز حداکثر گرما را از نور خورشید دریافت کرده و به آب مخزن منتقل می کنند؛ این انرژی گرمایی در آب ذخیره شده و موجب می شود که در طول شب دمای آب به نقطه انجماد نرسد. نصب چنین مخزن هایی باید در فضای باز و جایی که بیشترین تابش آفتاب را داشته باشد، صورت گیرد؛ البته نباید فراموش کرد که در فصل تابستان برای اینکه بیش از حد آب درون مخزن گرم نشود باید از سایه بان مناسب استفاده شود؛ هرچند که در برخی موارد در فصول گرم سال این مخازن بدون آنکه سایه بانی داشته باشند به عنوان منبعی برای تامین آب گرم مورد نیاز برای حمام ساختمان نیز کارآیی خواهند داشت.
استفاده از مخازن فوم دار برای جلوگیری از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن
راه دیگری که می تواند مانع از یخ زدن مخازن آب شود، استفاده از مخزن های چند لایه فوم دار است. این گونه مخازن به گونه ای طراحی و ساخته می شوند که کمترین میزان حرارت از دیواره مخزن منتقل می شود و همین امر نیز موجب ثابت ماندن دمای آب برای مدت زمان طولانی تری خواهد شد و از انجماد آب در شب جلوگیری خواهد کرد. فراموش نکنید که در کنار استفاده از مخازن فوم دار آب باید لوله های ورودی و خروجی تانکر نیز کاملا عایق بندی شوند. البته چنانچه به مدت طولانی قرار است از آب مخزن استفاده نکنید؛ بهتر است تا آب مخزن را کاملا تخلیه نمایید تا به طور کامل از یخ نزدن آب مخزن مطمئن شوید.
عایق بندی مخزن
از جمله رایج ترین روش هایی که برای جلوگیری از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن یا مخزن آب آتش نشانی به کار می رود، استفاده از روش های مختلف عایق بندی مخزن می باشد. به کارگیری یک لایه عایق و پوشش مناسب در اطراف مخزن می تواند تا حد زیادی از انجماد آب درون مخازن جلوگیری کند؛ البته این حفاظت تنها در صورتی رخ می دهد که عایق بندی به طور کامل و توسط افراد متخصص انجام شود تا بتواند از سرد شدن بیش از اندازه مخزن و در نتیجه یخ زدن آب جلوگیری نماید.
هر چند پشم شیشه یکی از رایج ترین موادی است که برای عایق بندی مخازن آب به کار برده می شود؛ اما مواد و پوشش های کاربردی دیگری نیز وجود دارد که می توانند بازدهی مناسبی در حفظ دمای آب داشته باشند. می توانید برای انتخاب عایق مناسب برای مخازن آب خود از مشورت افراد متخصص در زمینه تاسیسات ساختمانی استفاده نمایید.
معرفی چند روش دیگر برای جلوگیری از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن
علاوه بر روش هایی که گفته شد، راهکارهای دیگری نیز برای جلوگیری از یخ زدن آب داخل مخزن پلاستیکی آب در ساختمان ها وجود دارد که در ادامه این مطلب به بیان برخی از آن ها خواهیم پرداخت:
انتخاب مخزن حجیم
هر چقدر از مخازن پلاستیکی بزرگتری برای نگهداری آب استفاده کنیم، آب درون آنها نیز به مراتب نسبت به مخازنی با حجم کمتر، دیرتر به دمای انجماد خواهد رسید. به عنوان مثال در هوای سردی با شرایط یکسان، آب یک مخزن آب ۵۰۰۰ عمودی زودتر از یک مخزن 12000 افقی دچار یخ زدگی خواهد شد. علاوه بر انتخاب مخزن حجیم، پر و خالی شدن مکرر آب مخزن و همچنین گرم بودن آب ورودی به آن نیز نقش مهمی در جلوگیری از یخ زدن منبع آب خواهد داشت.
چک کردن اتصالات و لوله های متصل به مخزن و نشتی آن
چنانچه لوله ها و اتصالات ورودی یا خروجی مخزن آب نشتی داشته باشند، این نشتی ها موجب کاهش سریعتر دمای آب و یخ زدگی مخزن آب و لوله های اطراف آن خواهد شد. با تشخیص خرابی و نشتی لوله ها و اتصالات اطراف مخازن آب می توان موجب پیشگیری از یخ زدگی این تجهیزات شد و از بروز خسارات احتمالی جلوگیری نمود.
عایق بندی لوله های متصل به مخزن
از دیگر راه های جلوگیری از یخ زدن مخازن آب این است لوله های متصل به مخزن را به طور کامل با استفاده از موادی مانند پشم شیشه، نوارهای گرمایشی یا عایق های لاستیکی عایق بندی کرد. همچنین می توان با استفاده از گردش دائم آب گرم در لوله ها مانع از یخ زدن آب شد. باید توجه داشت که معمولا یخ زدن آب مخازن از لوله های اطراف آنها شروع می شود و با انجماد آب در لوله ها، گردش آب متوقف شده و موجب پایین آمدن دمای آب درون مخزن و یخ زدن آب درون آن خواهد شد.
در جریان بودن آب داخل مخزن یکی از راه های جلوگیری از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن
همان طور که گفتیم، جریان داشتن آب درون مخزن مانع از پایین آمدن دمای آب تا حد یخ زدگی خواهد شد و استفاده از همین راهکار ساده، در بسیاری مواقع می تواند برای حفاظت از مخازن آب پلی اتیلنی در برابر یخ زدگی موثر واقع شود. در فصل های سرد سال می توان با تخلیه مقداری از آب مخزن در فواصل زمانی مشخص یا باز و بسته کردن شیر خروجی آن، به تعادل دمای آب مخزن و جلوگیری از پایین آمدن بیش از حد دمای آب کمک کرد.
دفن تانکر آب در زیر خاک
روش دیگر محافظت از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن، دفن کردن آنها در زیر زمین است. البته انجام این کار مشروط به داشتن فضای مناسب برای دفن مخزن است، ضمن اینکه باید مخزن آبی را بخرید که قابلیت دفن زیر خاک را داشته باشد. البته سایر مخازن را نیز می توان با استفاده از ساخت دیوارها و اتاقک های محافظ، در زیر زمین نصب نمود. دفن تانکر آب موجب می شود که سرمای بسیار کمی به آب درون مخزن منتقل شود و در نتیجه از یخ زدگی آن جلوگیری می شود. فراموش نکنید که حتی در صورت دفن مخزن نیز باید لوله های متصل به آن به درستی عایق بندی شوند.
استفاده از یک سیستم گرما دهی آب
راه دیگر جلوگیری از یخ زدن مخزن آب پلی اتیلن استفاده از سیستم های گرمایشی است که به صورت مداوم دمای آب را کنترل نمایند. این سیستم ها معمولا به صورت یک آب گرم کن برقی در اندازه ای کوچک هستند که درون مخزن آب قرار می گیرد و از پایین آمدن بیش از حد دمای آب جلوگیری می کند. در برخی موارد نیز برای انجام این کار از تجهیزات پیشرفته تری که به دیواره مخازن آب نصب می شوند، برای جلوگیری از یخ زدن آب استفاده می شود.