کمبود آب یکی از نگرانی های رو به افزایش در سراسر جهان از جمله کشور ما است. ایران به دلیل قرار گیری در موقعیت جغرافیایی خاص خود، با کمبود آب مواجه است. این مشکل در سال های اخیر به شدت افزایش یافته است و در حال حاضر بسیاری از نقاط کشور مخصوصا نیمه شرقی و مرکزی با بحران بی آبی مواجه هستند. کم شدن میزان بارندگی و خشکسالی های پی در پی از مهم ترین عوامل کمبود آب در ایران است. کمبود آب در ایران باعث شده که مردم برایی ذخیره آب به استفاده از مخزن آب پلی اتیلن رو بیاورند.
آیا در ایران دچار کمبود آب هستیم؟
پاسخ به این سوال مثبت است. در حال حاضر بیشتر مناطق کشور ما مشکلات بسیار جدی در زمینه کمبود آب دارند. بررسی ها و شرایط منابع آبی موجود در کشور نشان می دهند که تقریبا اغلب نقاط کشور در مرز تنش های آبی قرار گرفته اند.
یکی از شاخص های مهم برای تشخیص کمبود آب، وجود میزان کم تر از ۱۷۰۰ متر مکعب آب در سال به ازای هر نفر است؛ به این معنا که اگر کشوری به ازای هر نفر در یک سال، ۱۷۰۰ متر مکعب آّب داشته باشد، در شرایط عادی قرار دارد. ایران در سال ۱۳۰۰ جزء کشور های پر آب به حساب می آمد و قادر به تامین این میزان از آب برای شهروندان خود بود اما در چند دهه اخیر و با توجه به افزایش جمعیت وکاهش بارندگی ها، این میزان تا حد قابل توجهی کاهش یافته است.
نشانه های کمبود آب در ایران
چه عواملی باعث کمبود آب در ایران می شود؟
عوامل مختلفی باعث این کمبود آب در کشور می شود که در ادامه مهم ترین آن ها را بیان می کنیم:
موقعیت جغرافیایی خشک ایران
کشور ما به دلیل موقعیت جغرافیایی خود و قرار گرفتن در منطقه خاورمیانه از جمله کشور های خشک به حساب می آید که برای تامین آب مورد نیاز خود نیازمند بارندگی های سالانه است. طبق نقشه ها، ۸۵ درصد از وسعت کشور در نواحی خشک و نیمه خشک قرار دارند. این مناطق خشک برای تغذیه آبی خود وابسته به برف و یخی هستند که در فصول سرد در دو رشته کوه البرز و زاگرس جمع می شوند. در سال های اخیر با کاهش بارندگی ها و کاهش این ذخایر، کمبود آب در کشور بیشتر نمایان شده است.
هدر رفتن مقدار زیادی آب در بخش کشاورزی
متاسفانه بخش زیادی از ذخایر آب کشور در بخش کشاورزی به هدر می رود. آبیاری غرقابی و عدم جایگزین کردن آن با روش های قطره ای، سالانه میزان بسیار زیادی از آب را به هدر می دهد. اغلب کشاورزان در ایران به علت نداشتن آگاهی یا نبود بودجه کافی، تمایلی برای استفاده از روش های نوین آبیاری را ندارند.
استفاده غیر اصولی از ذخایر آب زیرزمینی
ذخایر آب زیر زمینی و قنات ها از مهم ترین ذخیره های آبی در هر کشور است. در ایران نیز ذخایر آب زیرزمینی فراوانی وجود داشته است که امروزه به دلیل کمبود بارندگی یا خشک شده اند یا توسط کشاورزان مورد استفاده بی رویه قرار گرفته اند. متاسفانه بسیاری از مراکز صنعتی نیز برای تامین آب خود از این منابع با ارزش استفاده می کنند.
افزایش جمعیت و هدر رفت آب در بخش های خانگی
افزایش جمعیت و تامین آب آشامیدنی مورد نیاز مردم توسط رودخانه ها باعث تشدید کم آبی در کشور شده است. آمار ها نشان می دهد که سالانه مقدار زیادی آب توسط مصارف خانگی و عدم درست مصرف کردن مشترکان آب، از بین می رود.
فرسودگی لوله های انتقال آب
در بیشتر نقاط کشور، آب آشامیدنی از طریق لوله کشی به منازل تامین می شود. طبق آمار های رسمی سالانه بیش از ۳۰ درصد آب تصفیه شده به دلیل فرسودگی لوله ها و عدم تعویض به موقع آن ها از بین می رود.
تاثیر کمبود آب در ایران بر شرایط محیط زیستی
یکی از بزرگ ترین چالش های زیست محیطی کمبود آب است. با کم شدن ذخایر آب های زیر زمینی و خشک شدن رودخانه های فصلی، بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری نیز در معرض نابودی قرار می گیرند. باید توجه داشت که حیات انسان نیز تا حد بسیار زیادی وابسته به همین گونه های گیاهی و جانوری است و انقراض آن ها و تغییر در اکوسیستم، زندگی انسان ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
تاثیر بی آبی بر محیط زیست
تاثیرات کمبود آب بر جامعه
یکی از بزرگ ترین و مهم ترین اثرات کمبود آب بر جامعه، در دسترس نبودن آب آشامیدنی سالم است. کم آبی مشکلات جسمی زیادی را برای انسان به بار می آورد. علاوه بر این نبود آب، باعث از بین رفتن محصولات کشاورزی و نابودی حیوانات است که در پی آن مواد غذایی مورد نیاز برای مصرف انسان نیز کم شده و گرسنگی در بیشتر نقاط جهان غالب می شود. افزایش قیمت مواد غذایی نیز از دیگر پیامد های کمبود آب در جامعه است.
کمبود آب و در دسترس نبودن مکانی برای استحمام سبب بیماری های مختلف واگیر دار در انسان شده و زنده ماندن را با مشکل مواجه می سازد. علاوه بر این باعث مهاجرت میلیون نفر از سرزمین خود به مناطق دیگر می شود. بنابراین مناطق روستایی خالی از سکنه شده و کیفیت زندگی تا حد زیادی کاهش می یابد.
استفاده از سیستم های نوین آبیاری راهی برای مقابله با خشکسالی
راه های جلوگیری از خشکسالی در ایران
- امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی و همچنین مدیریت صحیح منابع آبی می توان با کمبود آب در ایران مقابله کرد. برای جلوگیری از کمبود آب لازم است تا شهروندان در مورد مصرف صحیح آب آگاهی کافی را داشته باشند و از پیامد های بی آبی مطلع شوند.
- استفاده از پسآب های کارخانه ها و تصفیه درست آن ها از دیگر راه های جلوگیری از خشکسالی در کشور است.
- استفاده از سیستم های نوین آبیاری در بخش کشاورزی نیز تاثیر زیادی در حل بحران کم آبی در کشور دارد.
- بسیاری از کارشناسان افزایش بهای آب را از عوامل موثر در صرفه جویی این منبع ارزشمند توسط شهروندان بیان کرده اند.
- نمک زدایی از آب دریا نیز می تواند در مواقع لزوم، کمبود آب را تا حد زیادی کاهش دهد.
- جدا سازی آب آشامیدنی از آب غیر شرب که برای استحمام، آّبیاری باغ ها و شست و شوی روزانه ظرف ها و لباس ها هدر می رود نیز راهکاری مفید برای جلوگیری از کمبود آب است.
- استفاده از تکنولوژی های جدید ذخایر آب از مهم ترین راه ها برای جبران کم آبی در کشور است. امروزه مخازن بسیاری برای ذخیره آب باران طراحی و تولید شده اند که می توانید با خرید و ذخیره سازی آب در آن، در کاهش کم آبی در کشور موثر باشید.
مخزن پلاس بزرگ ترین مرکز فروش مخزن های پلی اتیلن در کشور است که با ارائه جدید ترین و متنوع ترین مخازن ذخیره سازی مایعات، آماده خدمت رسانی به هم وطنان در سراسر کشور است. شما عزیزان می توانید با مراجعه به وب سایت مخزن پلاس، مطابق با نیاز خود، بهترین آن را خریداری کنید.