آیا آب قلیایی مفید است؟ بررسی کامل تاثیرات آن بر سلامتی
امروزه برای بسیاری از افراد، بهویژه در جوامع شهری، کیفیت آب آشامیدنی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. افزایش آلودگیها، کاهش کیفیت آب شهری و بالا رفتن تعداد بیماریهای مرتبط با سبک زندگی، باعث شده افراد بیشتری به دنبال آب سالمتر و با خواص بهتر باشند. یکی از گزینههایی که طی سالهای اخیر بسیار محبوب شده، آب قلیایی است؛ آبی که مصرف آن توسط بسیاری از متخصصان تغذیه، پزشکان طب مکمل و حتی افراد مشهور در سراسر دنیا توصیه میشود.
این ضرورت در کشور ما بیش از هر جای دیگری احساس میشود، زیرا ایران کشور کم آب است و مردم برای حفظ سلامت بدن و جبران کاهش کیفیت منابع آب، بهدنبال گزینههایی سالمتر و مؤثرتر برای نوشیدن آب هستند.
آب قلیایی چیست؟ (Alkaline Water)
آب قلیایی به آبی گفته میشود که میزان pH آن بالاتر از آب معمولی باشد. عدد pH نشاندهنده میزان اسیدی یا قلیایی بودن آب است و در مقیاس ۰ تا ۱۴ اندازهگیری میشود؛
-
pH ۷ → خنثی
-
pH کمتر از ۷ → اسیدی
-
pH بیشتر از ۷ → قلیایی
آب تصفیهشده یا آب لولهکشی معمولاً pH حدود ۷ دارد، اما آب قلیایی یا یونیزهشده معمولاً دارای pH بین ۸ تا ۹ است و در برخی موارد، بسته به دستگاه یونیزهکننده، حتی تا ۹.۵ نیز میرسد.
دلیل اصلی قلیایی بودن این آب، وجود مواد معدنی مفید و تغییر ساختار یونی آن است. آب قلیایی برخلاف آب معمولی، بهطور طبیعی یا مصنوعی، غنی از مواد زیر است:
-
کلسیم
-
منیزیم
-
پتاسیم
-
سدیم طبیعی
این مواد معدنی نقش مهمی در سلامت استخوانها، عضلات و سیستمهای حیاتی بدن دارند.
آب قلیایی چگونه قلیایی میشود؟
آب قلیایی ممکن است بهطور طبیعی یا مصنوعی قلیایی شود:
۱. آب قلیایی طبیعی
بعضی از آبهای چشمه، هنگام عبور از میان سنگها، املاح معدنی و بسترهای طبیعی، یونیزه شده و بهطور طبیعی قلیایی میشوند. این آبها با داشتن املاح طبیعی، طعم بهتر و خواص واقعیتری دارند.
۲. آب قلیایی یونیزهشده (مصنوعی)
این آب توسط دستگاههای مخصوص یا افزودن مواد معدنی قلیاییساز تولید میشود. در این روش، جریان الکتریکی باعث تفکیک یونها و افزایش pH آب میشود؛ فرایندی که در بسیاری از صنایع مرتبط با سلامت و حتی فعالیتهای کشاورزی و شیلات نیز اهمیت پیدا کرده است. بهعنوان مثال، انتخاب آب سالم و متعادل برای استخرهای پرورش ماهی نقش حیاتی دارد، درست همانطور که در انتخاب بهترین ماهی برای پرورش باید شرایط آب، کیفیت و ترکیبات آن با دقت بررسی شود.
چرا آب قلیایی خاصیت آنتیاکسیدانی دارد؟
یکی از مهمترین ویژگیهای آب قلیایی، خاصیت آنتیاکسیدانی آن است. این یعنی آب قلیایی قادر است رادیکالهای آزاد را که علت اصلی پیری زودرس، التهاب و بسیاری از بیماریها هستند، خنثی کند و از سلولها محافظت نماید. همین مفهومِ «کیفیت آب» در بسیاری از حوزههای دیگر نیز اهمیت دارد؛ برای مثال در پرورش ماهی در وان، کنترل سطح آلودگی، اکسیژن و تعادل pH برای سلامت و رشد ماهیها حیاتی است. به همین دلیل، درک نقش آب سالم فقط به بدن انسان محدود نمیشود و در صنعت آبزیپروری هم کاملاً کاربرد دارد.
رادیکالهای آزاد در بدن به دلایل زیر تولید میشوند:
-
استرس
-
آلودگی هوا
-
کمخوابی
-
رژیم غذایی بد
-
دخانیات
-
اشعه خورشید
آب قلیایی با داشتن بار منفی ORP، این رادیکالهای مخرب را کاهش میدهد و از سلولها محافظت میکند.
نظر متخصصان درباره pH آب قلیایی
مالینا مالکانی (Malina Malkani)، متخصص تغذیه و سخنران آکادمی تغذیه و خوراکشناسی، توضیح میدهد:
«pH آب معمولی لولهکشی حدود ۷ است، اما pH آب قلیایی معمولاً بین ۸ تا ۹ قرار دارد. این اختلاف pH باعث میشود آب قلیایی برای برخی افراد مفید واقع شود، بهخصوص کسانی که مشکلات اسیدی معده دارند.»
این اختلاف pH شاید کوچک به نظر برسد، اما همین یک واحد افزایش، از نظر شیمیایی تفاوت بزرگی محسوب میشود.
آب قلیایی چه تفاوتی با آب معمولی دارد؟
۱. pH بالاتر
آب قلیایی (pH 8–9) در مقایسه با آب معمولی (pH 7) کمی قلیاییتر است و تأثیر متفاوتی بر محیط داخلی معده و خون دارد.
۲. مواد معدنی بیشتر
وجود کلسیم، منیزیم و پتاسیم باعث میشود آب قلیایی ارزش غذایی بیشتری داشته باشد.
۳. آنتیاکسیدان قویتر
به دلیل ORP پایین، آب یونیزهشده قدرت بیشتری در مقابله با رادیکالهای آزاد دارد.
۴. تأثیر بر اسیدیته بدن
آب قلیایی میتواند اثر غذاهای اسیدی مانند چای، قهوه، گوشت و فستفود را تا حدی خنثی کند.
فواید مصرف آب قلیایی (طبق مطالعات)
دانشگاههای معتبر، از جمله National Center for Biotechnology Information (NCBI)، چندین مزیت احتمالی برای آب قلیایی مطرح کردهاند:
۱. کمک به بهبود رفلاکس معده
pH بالاتر میتواند اسید اضافی معده را خنثی کند.
۲. بهبود هیدراتاسیون بدن
مولکولهای آب قلیایی کوچکتر بوده و سریعتر جذب سلولها میشوند.
۳. افزایش انرژی بدن
آب قلیایی با کاهش اسیدیته و بهبود تعادل الکترولیتها، خستگی را کمتر میکند.
۴. پاکسازی بدن از سموم
خاصیت آنتیاکسیدانی کمک میکند سموم و مواد مضر سریعتر از بدن دفع شوند.
۵. تقویت عملکرد کلیهها
به دلیل کاهش بار اسیدی غذاها و نوشیدنیها.
۶. جلوگیری از پوکی استخوان
وجود کلسیم و منیزیم اضافی به سلامت استخوانها کمک میکند.
آب قلیایی از کجا میآید؟ منابع طبیعی و روشهای تولید آب قلیایی
آب قلیایی بهطور کلی از دو منبع اصلی بهدست میآید:
۱. منابع کاملاً طبیعی
۲. روشهای مصنوعی یا یونیزهشده
هرکدام ویژگیها، مزایا و کیفیت متفاوتی دارند که در ادامه کامل بررسی میکنیم.
۱. آب قلیایی طبیعی (Natural Alkaline Water)
این نوع آب، بهترین و سالمترین شکل آب قلیایی محسوب میشود. آب قلیایی طبیعی زمانی شکل میگیرد که آب در مسیر حرکت خود از میان لایههای سنگی و خاکهای معدنی عبور میکند و املاح مفید مانند کلسیم و منیزیم را جذب میکند. همین مکانیسم طبیعی جذب مواد معدنی شباهت زیادی به فرایندهایی دارد که در تولید مخازن و تجهیزات ساختهشده از پلی اتیلن مشاهده میشود؛ جایی که کیفیت مواد اولیه و تماس با محیط، نقش مهمی در سلامت، خلوص و عملکرد نهایی محصول ایفا میکند.
-
سنگهای معدنی
-
خاکهای حاوی عناصر طبیعی
-
بسترهای سنگی غنی از املاح
عبور میکند و در این مسیر کلسیم، منیزیم، پتاسیم و سدیم طبیعی جذب میکند. این فرایند باعث افزایش pH آب و ایجاد قلیاییت کاملاً طبیعی میشود.
منابع آب قلیایی طبیعی:
-
چشمههای کوهستانی
-
رودخانههای معدنی
-
چاههای آب عمیق
-
آبهای زیرزمینی با بستر سنگی غنی
این آبها بدون دخالت انسان قلیایی میشوند و معمولاً طعم بهتری هم دارند و از نظر کیفیت مواد معدنی ارزش بالاتری دارند.
۲. آب قلیایی یونیزهشده (Ionized Alkaline Water)
این نوع آب، با روشهای مصنوعی و دستگاههای یونیزهکننده تولید میشود. دستگاه یونیزهکننده آب، با استفاده از جریان برق، مولکولهای آب را به دو بخش تقسیم میکند: بخش اسیدی و بخش قلیایی. این فرآیند موجب افزایش pH و بهبود کیفیت آب میشود. جالب است که همین اهمیت کیفیت آب فقط محدود به مصرف آشامیدنی نیست؛ در صنایع نگهداری و حملونقل آب نیز، چه برای مصارف کشاورزی و چه برای ذخیرهسازی خانگی، استفاده از بشکه آب باکیفیت و استاندارد نقش مهمی در حفظ سلامت و خلوص آب دارد.
-
آب اسیدی
-
آب قلیایی
در این فرایند، بخش قلیایی جدا شده و برای نوشیدن مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای تولید یونیزهای:
-
افزایش سریع pH آب
-
تولید آب قلیایی حتی در مناطقی که آب طبیعی ضعیف است
-
امکان کنترل دقیق pH (مثلاً pH 8 ، pH 9 یا pH 9.5)
نکته مهم:
کیفیت آب یونیزهشده به کیفیت دستگاه، فیلتر، مواد معدنی اضافهشده و نوع آب ورودی بستگی دارد. بنابراین همیشه باید دستگاه استاندارد انتخاب شود.
کدام بهتر است؟ طبیعی یا یونیزهشده؟
اگرچه آب قلیایی طبیعی بهخاطر مواد معدنی واقعی و قلیاییت پایدار، بهترین نوع محسوب میشود، اما آب یونیزهشده هم میتواند در صورت استفاده از دستگاه استاندارد و فیلترهای باکیفیت، یک گزینه کاربردی باشد؛ بهخصوص در شهرهایی که کیفیت آب شهری پایین است. نکته مهم این است که چه در تولید آب یونیزه و چه در نگهداری آب سالم، نوع مخزن و تجهیزات ذخیرهسازی اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل در بسیاری از صنایع از مخزن ضد اسید استفاده میشود تا آب در تماس با دیواره مخزن دچار تغییر کیفیت، واکنش شیمیایی یا آلودگی نشود.
مزایای آب قلیایی برای بدن
آب قلیایی به دلیل تأثیرات مثبتش بر تعادل اسیدی قلیایی بدن و نقش آن در بهبود عملکرد سیستمهای حیاتی، در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. بسیاری از متخصصان تغذیه و پژوهشگران، مصرف آب قلیایی را برای ارتقای سلامت توصیه میکنند
۱. تنظیم سطح pH بدن و کاهش اسیدیته
رژیم غذایی امروزی سرشار از فستفود، چای، قهوه، قند، گوشت قرمز و غذاهای فرآوریشده، بدن را بهشدت اسیدی میکند. مصرف آب قلیایی به خنثیسازی این اسیدیته کمک کرده و تعادل pH بدن را بهبود میبخشد. محیط کمی قلیایی باعث میشود سلولها عملکرد بهتری داشته باشند و التهاب بدن کاهش پیدا کند. همین اهمیت تعادل اسیدی–قلیایی فقط به بحث تغذیه محدود نمیشود؛ در بسیاری از شهرها حتی کیفیت آب شرب هم بر این تعادل تأثیر میگذارد و انتخاب آب مناسب نقش مهمی در سلامت عمومی دارد.
۲. کمک به هیدراتاسیون عمیقتر و سریعتر
ساختار مولکولی آب قلیایی کوچکتر است و همین موضوع باعث جذب سریعتر آب توسط سلولها میشود.
به همین دلیل:
-
بدن دیرتر دچار کمآبی میشود
-
عضلات سریعتر ریکاوری میکنند
-
تمرکز ذهنی افزایش مییابد
این موضوع خصوصاً برای ورزشکاران و افرادی که فعالیت زیاد دارند بسیار مفید است.
۳. بهبود عملکرد دستگاه گوارش
آب قلیایی میتواند:
-
اسید اضافی معده را کاهش دهد
-
علائم ریفلاکس معده (GERD) را کمتر کند
-
به هضم بهتر غذا کمک کند
-
سرعت دفع سموم را افزایش دهد
تحقیقات نشان داده که آب قلیایی با pH حدود ۸.۸ میتواند پپسین (آنزیم اصلی ایجادکننده رفلاکس) را غیرفعال کند.
۴. تقویت سیستم ایمنی بدن
کاهش اسیدیته بدن و افزایش مواد معدنی مورد نیاز، باعث تقویت سیستم ایمنی میشود.
مصرف آب قلیایی موجب:
-
کاهش التهاب
-
بهبود تولید گلبولهای سفید
-
مقابله بهتر بدن با ویروسها و باکتریها
میشود. در نتیجه، بدن توان بیشتری برای جلوگیری از بیماریها پیدا میکند.
۵. افزایش انرژی و کاهش خستگی
وقتی بدن کمتر اسیدی باشد، اکسیژنرسانی به سلولها بهتر انجام میشود.
این یعنی:
-
انرژی بیشتری تولید میشود
-
خستگی مزمن کاهش مییابد
-
عملکرد مغز و عضلات بهتر میشود
به همین دلیل بسیاری از افراد پس از چند هفته مصرف آب قلیایی، افزایش انرژی و شادابی را گزارش میکنند. این تغییرات نشان میدهد که کیفیت آب چه تأثیر مهمی بر عملکرد بدن دارد. جالب است بدانیم که اهمیت آب سالم فقط به دوران امروز محدود نیست؛ در گذشته نیز سیستمهای آبرسانی سنتی مثل قناتهای ایران با هدف رساندن آب خالص، خنک و بدون آلودگی به مردم طراحی شده بودند. همین نگاه تاریخی نشان میدهد که انتخاب آب باکیفیت همیشه بخشی از فرهنگ سلامت ایرانی بوده است.
۶. خاصیت آنتیاکسیدانی و کمک به دفع سموم
آب قلیایی دارای ORP منفی است؛ یعنی قابلیت خنثی کردن رادیکالهای آزاد را دارد.
این خاصیت میتواند:
-
روند پیری را کند کند
-
پوست را شفافتر کند
-
بدن را در برابر بیماریهای التهابی محافظت نماید
و به تصفیه بهتر کبد و کلیه کمک میکند.
بهبود گوارش با آب قلیایی
یکی از مهمترین فواید آب قلیایی، تأثیر مثبت آن بر عملکرد دستگاه گوارش است. pH بالاتر این آب (بین ۸ تا ۹.۵) باعث کاهش اسیدیته معده میشود و محیط داخلی گوارش را متعادل نگه میدارد. این ویژگی برای افرادی که دچار ریفلاکس معده، ترش کردن یا سوزش سر دل هستند بسیار مؤثر است. اهمیت کیفیت آب فقط در سیستم گوارش خلاصه نمیشود؛ حتی نوع آب خانگی که روزانه مصرف میکنیم نیز میتواند روی هضم، جذب مواد غذایی و سلامت عمومی بدن نقش قابلتوجهی داشته باشد.
کاهش اسیدیته معده و علائم رفلاکس
آب قلیایی قادر است اسید اضافی معده را خنثی کند.
پژوهشها نشان میدهد آب قلیایی با pH حدود ۸.۸ میتواند آنزیم پپسین، عامل اصلی رفلاکس و سوزش معده را غیرفعال کند.
نتیجه این فرایند:
-
کاهش سوزش سر دل
-
کاهش ترش کردن
-
آرام شدن معده
-
کاهش علائم GERD
آبرسانی بهتر به بافتهای گوارشی
ساختار مولکولی آب قلیایی کوچکتر است و سلولها آن را سریعتر جذب میکنند.
به همین دلیل:
-
حرکت رودهها روانتر میشود
-
هضم غذا آسانتر انجام میشود
-
احتمال یبوست کاهش مییابد
-
بافتهای گوارشی بهتر هیدراته میشوند
کاهش التهاب دستگاه گوارش
آب قلیایی سرشار از کلسیم، منیزیم و پتاسیم است؛ عناصری که به کاهش التهاب داخلی کمک میکنند.
این مواد معدنی:
-
بافتهای ملتهب را آرام میکنند
-
محیط اسیدی روده را خنثی میسازند
-
نفخ و سنگینی معده را کاهش میدهند
این خواص باعث کاهش التهاب مزمن و بهبود عملکرد رودهها میشود.
سمزدایی و بهبود عملکرد کبد و کلیه
به دلیل داشتن خاصیت آنتیاکسیدانی، آب قلیایی توانایی کاهش رادیکالهای آزاد و دفع بهتر سموم بدن را دارد.
این بهبود باعث میشود:
-
کبد کارایی بیشتری پیدا کند
-
کلیهها فشار کمتری تحمل کنند
-
روند سمزدایی طبیعی بدن سریعتر انجام شود
بهبود خواب با آب قلیایی
آب قلیایی مانند داروهای خوابآور مستقیماً موجب خوابآلودگی نمیشود، اما با اثرگذاری بر فرآیندهای بیولوژیکی بدن، میتواند کیفیت خواب را به شکل قابلتوجهی بهبود دهد. این آب با کاهش اسیدیته بدن، بهبود جریان خون و کاهش التهاب، شرایط داخلی بدن را برای یک خواب عمیق و پایدار آماده میکند. جالب است بدانید همین تعادل درونی که با تنظیم pH و بهبود گردش خون ایجاد میشود، در بسیاری از عملکردهای دیگر بدن نیز نقش دارد و حتی میتواند به افزایش عمر مفید سلولها و کاهش فرسودگی بدن در طول زمان کمک کند.
کاهش رفلاکس اسید و سوزش معده
یکی از بزرگترین دلایل بیخوابی شبانه، رفلاکس معده و ترش کردن است.
آب قلیایی با pH حدود ۸.۸ میتواند آنزیم پپسین عامل اصلی رفلاکس اسیدی را غیرفعال کند.
این ویژگی در آب معمولی وجود ندارد.
نتیجه مصرف آب قلیایی برای افراد مبتلا به رفلاکس:
-
کاهش سوزش سر دل
-
بهبود هضم شبانه
-
آرام شدن معده
-
کاهش بیدار شدنهای شبانه
به همین دلیل بسیاری از پزشکان، آب قلیایی را یک درمان مکمل برای رفلاکس معده میدانند.
اثرات ضدپیری و افزایش شادابی بدن
تحقیقات جدید نشان میدهد نوشیدن روزانه آب قلیایی میتواند روند پیری سلولی را کند کند.
آب قلیایی با داشتن خاصیت آنتیاکسیدانی و وجود مواد معدنی مثل کلسیم و منیزیم، به موارد زیر کمک میکند:
-
کاهش استرس اکسیداتیو
-
تقویت سیستم ایمنی
-
افزایش شفافیت و سلامت پوست
-
بهبود متابولیسم و کمک به کاهش وزن
این مزایا همگی به شادابی بیشتر بدن و جوانسازی سلولی کمک میکنند.
تنظیم غلظت خون و بهبود اکسیژنرسانی
آب قلیایی با آبرسانی عمیقتر و تنظیم تعادل اسید–باز، میتواند ویسکوزیته (غلظت) خون را کاهش دهد.
این موضوع سبب میشود:
-
خون راحتتر در رگها حرکت کند
-
اکسیژنرسانی به بافتها بهبود یابد
-
قلب هنگام پمپاژ فشار کمتری تحمل کند
مطالعات نشان دادهاند مصرف آب قلیایی بعد از فعالیت بدنی، میزان فشار قلبی عروقی ناشی از کمآبی را کاهش داده و عملکرد قلب را بهبود میبخشد.
معایب و محدودیتهای مصرف آب قلیایی
اگرچه آب قلیایی برای بسیاری از افراد مفید است، اما مصرف بیش از حد آن میتواند باعث ایجاد مشکلاتی شود؛ بهویژه در افرادی که بیماریهای زمینهای دارند. همانطور که تعادل در مصرف آب اهمیت دارد، تعادل در سیستمهای آبرسانی نیز ضروری است. برای مثال، بسیاری از مشکلات خانگی مانند کاهش یا نوسان فشار آب خانه بهخاطر کیفیت آب، رسوبات و تغییرات شیمیایی در لولهها ایجاد میشود. بنابراین شناخت ویژگیهای آب مصرفی چه از نظر pH و چه از نظر املاح میتواند نقش مهمی در سلامت بدن و حتی عملکرد سیستمهای آبرسانی داشته باشد.
احتمال بروز عوارض زیر وجود دارد:
-
سرگیجه
-
تهوع یا معدهدرد
-
ضعف عضلانی
-
بینظمی ضربان قلب
-
کاهش غیرطبیعی سطح کلسیم خون
-
برهم خوردن تعادل طبیعی اسید باز بدن
بنابراین مصرف آب قلیایی باید متعادل و کنترلشده باشد و برای افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی یا قلبی، مشورت با پزشک ضروری است.
چگونه آب قلیایی درست کنیم؟
آمادهسازی آب قلیایی در خانه یا با استفاده از تجهیزات تصفیه، یکی از بهترین روشها برای افزایش کیفیت آب آشامیدنی است. بهطور کلی آب قلیایی از دو طریق تهیه میشود: افزودن مواد قلیایی به آب یا استفاده از دستگاهها و فیلترهای قلیاییکننده. در ادامه هر روش را بهصورت کامل توضیح میدهیم.
روش اول: اضافه کردن مواد قلیایی به آب
این روش سادهترین و در عین حال سریعترین راه برای افزایش pH آب است. با استفاده از مواد طبیعی یا محلولهای قلیایی میتوان pH آب را یک تا دو واحد افزایش داد.
۱. استفاده از جوششیرین
یکهشتم قاشق چایخوری جوششیرین را در یک لیوان آب حل کنید.
جوششیرین خاصیت قلیایی بالایی دارد و به سرعت pH آب را افزایش میدهد.
نکته:
افرادی که رژیم کمسدیم دارند، بهتر است از این روش کمتر استفاده کنند.
۲. استفاده از لیمو و نمک دریا
با اینکه لیمو طعم اسیدی دارد، اما اثر نهایی آن در بدن قلیاییزا است.
ترکیب زیر بسیار محبوب است:
-
یک لیوان آب
-
چند قطره آب لیموی تازه
-
یک پینچ نمک دریای طبیعی
این ترکیب باعث افزایش تدریجی pH و ورود مواد معدنی سالم به آب میشود.
۳. قطرههای pH آماده (Alkaline Drops)
قطرههای قلیایی که در داروخانهها فروخته میشوند، حاوی:
-
منیزیم
-
پتاسیم
-
کلسیم
هستند و بدون ایجاد تغییر در طعم آب، pH را بیشتر میکنند.
این روش سریعترین و مطمئنترین گزینه برای قلیاییکردن آب آشامیدنی خانگی است.
روش دوم: فیلتر کردن و دستگاههای قلیاییکننده آب
اگر بهطور روزانه به آب قلیایی نیاز دارید یا مصرف خانوادگی دارید، استفاده از دستگاهها و فیلترهای قلیاییکننده انتخاب بهتر و دائمیتری است؛ زیرا هم کیفیت آب را ثابت نگه میدارند و هم در درازمدت از نظر اقتصادی مقرونبهصرفه هستند. نکته مهم این است که برای ذخیرهسازی حجم بالاتر آب تصفیهشده یا آب قلیایی، باید از تجهیزات مناسب استفاده کنید. در بسیاری از خانهها و واحدهای بزرگتر، مخازن افقی یا حتی مخازنی مثل مخزن آب افقی ۳۰۰۰ لیتری بهکار گرفته میشود تا حجم آب تصفیهشده همیشه آماده مصرف باشد و کیفیت آن کاهش پیدا نکند.
۱. دستگاه یونیزهکننده آب (Water Ionizer)
این دستگاه به شیر آب متصل میشود و با استفاده از الکترودهای مثبت و منفی، مولکولهای آب را به بخش اسیدی و قلیایی تقسیم میکند. در پایان:
-
آب قلیایی از خروجی اصلی دستگاه
-
آب اسیدی از خروجی فرعی
دریافت میشود.
مزیت مهم:
آب اسیدی برای ضدعفونی پوست، شستشوی میوه یا پاک کردن زخمهای سطحی استفاده میشود.
۲. فیلتر یونیزهکننده (Alkaline Filter)
این فیلترها قیمت مناسبتری دارند و معمولاً داخل پارچ یا دستگاه تصفیه قرار میگیرند. آب هنگام عبور از این فیلتر با مواد معدنی قلیایی تماس پیدا کرده و در چند دقیقه pH آن افزایش مییابد. این موضوع برای افرادی که بهطور روزمره نیاز به آب باکیفیت دارند بسیار کاربردی است. البته زمانی که حجم مصرف بالا باشد و بخواهید مقدار بیشتری آب تصفیهشده یا قلیایی ذخیره کنید، استفاده از تجهیزات مناسب اهمیت پیدا میکند. در چنین شرایطی، بسیاری از خانوادهها و مجموعهها از مخازن عمودی یا حتی مخازن بزرگتری مانند مخزن آب عمودی ۳۰۰۰۰ لیتری استفاده میکنند تا بتوانند حجم زیاد آب را بدون تغییر کیفیت ذخیره و مدیریت کنند.
مزایا:
-
قابل حمل
-
اقتصادی
-
مناسب برای سفر یا محل کار
۳. فیلتر اسمز معکوس قلیایی (RO + Alkaline)
فیلتر اسمز معکوس (RO) با غشای بسیار ظریف خود تقریباً تمام ناخالصیها، باکتریها، املاح سنگین و مواد شیمیایی را حذف میکند.
در ادامه، یک فیلتر قلیاییکننده در مسیر نصب میشود تا:
-
مواد معدنی مفید دوباره اضافه شود
-
pH آب افزایش یابد
-
کیفیت آب به حالت ایدهآل برسد
این روش یکی از کاملترین روشهای تهیه آب قلیایی در خانه است.
جدول بزرگ مقایسه روشهای تهیه آب قلیایی
| روش تهیه آب قلیایی | میزان افزایش pH | مزایا | معایب | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|
| جوششیرین (۱/۸ قاشق در یک لیوان آب) | زیاد | سریع، ارزان، قابلدسترس | دارای سدیم؛ مناسب نبودن برای افراد با فشارخون بالا | استفاده فوری و محدود |
| لیمو + نمک دریا | متوسط | طبیعی، طعم بهتر، کمک به هیدراتاسیون | نیاز به آمادهسازی، قلیاییت کمتر نسبت به سایر روشها | استفاده روزانه سبک و طبیعی |
| قطرههای قلیایی (Alkaline Drops) | زیاد | سریعترین روش، بدون تغییر طعم، غنی از مواد معدنی | قیمت نسبتاً بالا | مصرف روزانه و ورزشی |
| فیلتر یونیزهکننده (پارچی/قابلحمل) | متوسط تا زیاد | اقتصادی، قابل حمل، مناسب برای سفر | نیاز به تعویض دورهای فیلتر | خانه، محل کار، سفر |
| دستگاه یونیزهکننده آب (Water Ionizer) | زیاد (۸ تا ۹.۵) | کارآمد، تولید دائمی آب قلیایی، تولید آب اسیدی ضدعفونیکننده | قیمت بالا؛ نیاز به نصب | استفاده خانوادگی و درمانی |
| اسمز معکوس + فیلتر قلیایی (RO + Alkaline) | زیاد و پایدار | حذف کامل ناخالصیها، افزودن دوباره مواد معدنی، بهترین کیفیت آب | نیاز به سرویس دورهای | استفاده خانگی طولانیمدت، ورزشکاران، افراد حساس |
پرسش و پاسخ درباره آب قلیایی
۱. آیا آب قلیایی برای همه مناسب است؟
بهطور کلی بله، اما افراد دارای بیماریهای کلیوی، فشار خون یا مشکلات تعادل الکترولیت باید با پزشک مشورت کنند.
۲. چند لیوان آب قلیایی در روز توصیه میشود؟
بین ۲ تا ۶ لیوان بسته به فعالیت بدنی، شرایط آبوهوایی و رژیم غذایی.
مصرف بیش از حد ممکن است تعادل pH بدن را بر هم بزند.
۳. آیا آب قلیایی باعث کاهش وزن میشود؟
بهصورت غیرمستقیم بله.
کاهش اسیدیته، بهبود متابولیسم و افزایش انرژی باعث میشود کاهش وزن راحتتر اتفاق بیفتد.
۴. آیا آب قلیایی میتواند رفلاکس معده را درمان کند؟
نقش درمانی ندارد، اما بهعنوان درمان مکمل بسیار مؤثر است و اسیدیته معده را کاهش میدهد.
۵. بهترین روش تهیه آب قلیایی چیست؟
اگر مصرف دائمی دارید: RO + فیلتر قلیایی
اگر مصرف سبک دارید: قطره قلیایی یا فیلتر پارچی
۶. آب قلیایی چه تفاوتی با آب معدنی دارد؟
آب معدنی فقط حاوی املاح است، اما همیشه pH بالایی ندارد.
آب قلیایی pH بالاتر و خاصیت آنتیاکسیدانی دارد.
۷. آیا آب قلیایی طعم متفاوتی دارد؟
بله، معمولاً کمی نرمتر و سبکتر از آب معمولی است.
جمعبندی نهایی
آب قلیایی یکی از محبوبترین گزینهها برای ارتقای کیفیت آب آشامیدنی است. وجود pH بالاتر، مواد معدنی مفید و خاصیت آنتیاکسیدانی، این آب را از آب معمولی متمایز میکند.
مصرف آب قلیایی میتواند به:
-
کاهش اسیدیته بدن
-
بهبود رفلاکس معده
-
افزایش انرژی
-
بهبود عملکرد کلیه و کبد
-
هیدراتاسیون بهتر
-
کمک به کاهش وزن
-
تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
با این حال، مصرف بیش از حد آن توصیه نمیشود و افراد دارای بیماریهای زمینهای باید تحت نظر پزشک از این آب استفاده کنند.
در نهایت، بهترین روش تهیه آب قلیایی بسته به نیاز شما انتخاب میشود؛ از روشهای ساده خانگی گرفته تا دستگاههای پیشرفته یونیزهکننده یا سیستم RO.


